In deze bouwsteen staan de regels uit de Aanvullingswet bodem, het Aanvullingsbesluit bodem, en de Aanvullingsregeling bodem Omgevingswet centraal. Zie voor de wet- en regelgeving van het Aanvullingsspoor bodem de website van Aan de slag met de Omgevingswet.

Deze bouwsteen behandelt:

• De algemene regels over de milieubelastende activiteiten graven, saneren, opslaan en toepassen van grond en baggerspecie en toepassen van bouwstoffen in het Besluit activiteiten leefomgeving
• De instructieregels in het Besluit kwaliteit leefomgeving over bouwen op verontreinigde bodem, nazorg en toepassen van grond en baggerspecie
• De bruidsschatregels bodem die het Aanvullingsbesluit bodem via het Invoeringsbesluit Omgevingswet meegeeft voor het omgevingsplan
• De (on)mogelijkheden van maatwerkregels in het omgevingsplan
• Hoe de Nota bodembeheer een plek krijgt onder de Omgevingswet

Uitzonderingen

In de staalkaart bodembeheer worden onderwerpen behandeld die naar verwachting in 80% van de gemeenten aan de orde zijn. Het toepassen van (vermengde) mijnsteen in Limburg en bodemsaneringen in het gebied De Kempen worden bijvoorbeeld buiten beschouwing gelaten. Ook de grondbank en het grondreinigingsbedrijf – hoewel deze in het Aanvullingsbesluit bodem zijn opgenomen – komen niet in de staalkaart, omdat deze activiteiten meer raakvlak hebben met de staalkaart bedrijfsmatige activiteiten die te vinden is op de website Aan de slag met de Omgevingswet. Evenmin gaan we in de staalkaart bodembeheer in op bodembeschermende voorzieningen en maatregelen bij bedrijven.

Team

Het team bestaat uit Marion Sibeijn (bodemjurist, ODNZKG), Marielle de Kok (bodemspecialist, DCMR), Marcel Cassee (projectadviseur, Rijkswaterstaat Bodem+), Robert Luinge (juridisch specialist, Juridische Raadgeving), Corinne Koot (procesbegeleider, Witteveen+Bos / consortium BdvT).

Juridische frames en informatiebladen

Hieronder vindt u een overzicht van de relevante regelgeving en de lokale afwegingsruimte per onderwerp. De juridische frames zijn bedoeld als hulpmiddel om keuzes te maken bij het voorbereiden van het omgevingsplan. Er is ook een aantekeningenformat beschikbaar waarin een gemeente de eigen afwegingen kan vastleggen. In de informatiebladen hebben we voor een aantal onderwerpen – waar veel vragen of onduidelijkheden over zijn – de relevante informatie voor u op een rijtje gezet.

Ook zijn er een aantal onderwerpen waar veel vragen of onduidelijkheden over zijn, maar waarover reeds voldoende informatie op het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) is te vinden. Graag verwijzen wij u naar de betreffende pagina’s. Hieronder een overzicht van de onderwerpen met de bijbehorende linkjes naar de pagina’s van iplo.nl:

Hoofdlijnen Aanvullingsspoor bodem:

• Hoofdlijnen en teksten aanvullingsspoor bodem (iplo.nl)

Bodem en milieu belastende activiteiten (mba’s):

• Bodem in algemene rijksregels voor milieubelastende activiteiten (iplo.nl)

Beleidsregels (vooral relevant bij omzetten van Nota bodembeheer):

• Beleidsregels (iplo.nl)

Bodem en het omgevingsplan:

• Bodem in het omgevingsplan (iplo.nl)
• Instructieregels van het Rijk voor bodem in het omgevingsplan (iplo.nl)

Overgangsrecht:

• Overgangsrecht bodem (iplo.nl)

Beperkingen / Wkpb:

• Overgangsrecht beperkingenbesluiten voor bodem (iplo.nl)
• Publiekrechtelijke beperkingen voor de bodem (iplo.nl)

Zorgplicht:

• Zorgplicht bodemverontreiniging (iplo.nl)

Kwaliteitseisen en normen:

• Kwaliteits- en bodemfunctieklassen bij activiteiten op of in de bodem (iplo.nl)
• Normen en kwaliteitseisen bodem (iplo.nl)

VTH-basistakenpakket

• Algemene informatie over vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) (iplo.nl)
• Specifieke informatie over bodem gerelateerde VTH taken (Wegwijzer Bodem in de Omgevingswet)

Bodembedreigende activiteiten

• Algemene informatie over het thema bodem en bodembescherming (iplo.nl)
• Belangrijkste veranderingen voor bodembescherming onder de Omgevingswet (iplo.nl
• Bodembescherming in algemene rijksregels (iplo.nl)
• Bodembescherming in het Bal (iplo.nl)
• Bodembeschermende voorzieningen (iplo.nl)

Toevalsvondst:

• Toevalsvondst in de bodem (iplo.nl)

Ondergrondse tanks:

• Milieuregels voor opslagtanks voor vloeistoffen in het Bal (iplo.nl)
• Bodemvoorschriften opslaan ondergrondse tanks (anders dan diesel, paragraaf 4.96 Bal) (iplo.nl)
• Toepassingsbereik en melding opslaan ondergrondse tanks (anders dan diesel, paragraaf 4.96 Bal) (iplo.nl)
• Bodemvoorschriften opslaan ondergrondse tanks (diesel etc., paragraaf 4.97 Bal) (iplo.nl)
• Toepassingsbereik en melding opslaan ondergrondse tanks (diesel etc., paragraaf 4.97 Bal (iplo.nl)

Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen:

• Publiekrechtelijke beperkingen voor de bodem – Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)
• Overgangsrecht beperkingenbesluiten voor bodem – Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

Verdiepingssessie 1: aanvullingsspoor

In de bijeenkomsten van het lab Aanvullingsspoor, welke plaatsvonden op 30 mei en 4 juli 2022, zijn uiteenlopende vragen aan bod gekomen die te relateren zijn aan de Nota bodembeheer en het Aanvullingsbesluit (o.a. bruidsschat, overgangsrecht en maatwerkmogelijkheden). In een ‘intervisiesetting’ gingen de deelnemers, samen met een aantal experts uit het brede consortium van Bodembeheer van de Toekomst, op zoek naar antwoorden op hun vragen. De deelnemers konden hun aanpak spiegelen, elkaar tips geven op basis van eigen ervaringen en suggesties geven voor een mogelijk antwoord. Het verslag is een beknopte resume van de besproken punten en reacties en kan ter inspiratie dienen voor hen die met dezelfde vraagstukken bezig zijn.

Voorbeeldregels

In de staalkaarten zijn een aantal algemene, toelichtende hoofdstukken opgenomen en vervolgens zijn er voor een aantal activiteiten voorbeeldregels opgesteld, inclusief een artikelsgewijze toelichting. Bij de ontwikkeling van de staalkaart is aansluiting gezocht bij het project ‘Gemeentelijke staalkaarten voor het omgevingsplan’ van de VNG. De hoofdstukken worden modulair ontsloten.

Over het aanvullingsspoor zijn al meerdere webinars gegeven en al veel producten opgeleverd op de website. Deze webinar gaat daarom in op de nieuwste producten. Daarna worden er observaties, tips en feiten & fabels gedeeld die zijn opgehaald door het team van het aanvullingsspoor in de afgelopen twee jaar. In het interactieve tweede deel worden vragen uit het publiek behandeld.

Bekijk en download de presentatie

Deze werksessie gaat in op het aanvullingsbesluit. Wat gaat er veranderen, welke beleidsruimte hebben we straks, hoe zit dat nou met de bruidsschat, welk proces moeten we doorlopen? Het eerste onderdeel gaat in op een stappenplan om te komen tot een omgevingsplan. Daarna wordt ingegaan op praktijkvoorbeelden en hoe het aantekeningenformat en de staalkaart gebruikt moeten worden.

Bekijk en download de presentatie
Vragen en antwoorden werksessie

Veel gemeenten hebben vragen omtrent de Nota Bodembeheer onder de Omgevingswet. Deze vragen gaan zowel over het proces (wat moet ik regelen en hoe doe ik dat) als over de inhoud (wat moet ik wel/niet overnemen uit mijn huidige nota, in welk OW instrument moet dat landen, hoe doe ik dat). In dit webinar gaan we in op de transitie van de Bodemkwaliteitskaart / Nota bodembeheer naar de Omgevingswet / het Omgevingsplan. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld lichten we het gebruik van het ‘Aantekeningenformat afwegingsruimte gemeente’ toe, een instrument dat kan helpen bij het ontrafelen van de Nota bodembeheer.

Bekijk en download de presentatie
Vragen en antwoorden werksessie