Voor wie is deze website?

Deze website is bedoeld voor iedereen die bezig is met bodem en ondergrond, zoals beleidsmedewerkers bij gemeenten en omgevingsdienten.

Bent u opzoek wat de Omgevingswet voor u(w gemeente) gaat betekenen? Wat er verandert op inhoudelijk, organisatorisch en samenwerkingsniveau?

In het project ‘samen de diepte in’ – uitgevoerd in het kader van het kennisprogramma van het uitvoeringsconvenant Bodem & Ondergrond – gaan we op zoek naar nieuwe en hernieuwde rollen van het domein bodem en ondergrond. Zo is er het ‘Huiswerk klaar’ spel dat is gebaseerd op de ervaringen en inzichten in ‘Samen de diepte in’-regio’s. Daar is gezocht naar samenspel tussen Omgevingswet, maatschappelijke opgaven en bodem- en watersysteem. Om dat samenspel goed voor elkaar te krijgen is voorbereiding op meerdere fronten nodig. Dat hebben we samengevat in acht speelkaarten.

Zoekt u naar hoe uw gemeente of omgevingsdienst de kwaliteit en het systeem van bodem, grondwater en ondergrond in omgevingsplannen moet opnemen? Wat betekent het voor regelgeving? Welke voorbeelden zijn hier al?

Het programma Bodembeheer van de Toekomst is er op gericht gemeenten en omgevingsdiensten te informeren en faciliteren bij het opnemen van regels over de kwaliteit van grond, bodem, grondwater en ondergrond in hun Omgevingsplannen. We werken aan tien bouwstenen, waarvoor we verschillende producten opleveren. Dat doen we vanuit drie brillen: het realiseren van maatschappelijke opgaven, een passende bodemkwaliteit en de filosofie van de Omgevingswet.

Wilt u ontdekken wat er mogelijk is in het (3D) visualiseren van de ondergrond? Zoekt u naar middelen om bewustwording bij bestuurders/burgers te bevorderen of wilt u juist functies in de ondergrond beter inpassen de effecten daarvan kennen?

In dit programma worden verschillende voorbeelden gedeeld en wordt gekeken naar het gebruik van verschillende (3D) instrumenten.

Wat verandert er door de omgevingswet?

De omgevingswet

De Omgevingswet is in aantocht en dat brengt de nodige veranderingen met zich mee op het gebied van beleid, wet- en regelgeving. Diverse wetten, waaronder de Wet bodembescherming, worden verenigd in de Omgevingswet. Voorbeelden van de instrumenten die hiervoor kunnen worden ingezet zijn Omgevingsvisies en Omgevingsplannen. Hierin worden ambities en methodes uiteengezet welke verband houden met uiteenlopende thema’s rond de fysieke leefomgeving. Het is van belang dat het thema bodem op een volwaardige wijze wordt opgenomen in deze visies en plannen. Dat kan worden bereikt door zelf te begrijpen welke verantwoordelijkheden en taken er in de toekomst gelden onder de Omgevingswet en hoe het beste afstemming kan worden gezocht met andere thema’s, zoals energietransitie of voedselzekerheid. 

Hoe doen anderen dat?

Kennis van de ondergrond

Het nieuwe stelsel van de Omgevingswet gaat uit van een paradigmawisseling: van bescherming van de fysieke leefomgeving door een werende benadering van activiteiten naar een beleidscyclus waarin de continue zorg voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving centraal staat en er ruimte is voor ontwikkeling, ofwel: ‘beschermen en benutten’. Bodem en grondwater zijn met elkaar verweven en hebben wederzijds invloed op elkaar. Het systeem is dynamisch en drager van en voedingsbron voor talloze functies. Daarbij vormt het een kwetsbaar systeem dat zonder adequate bescherming de mogelijkheid van functievervulling door mens, plant en dier op termijn zal verliezen. Om adequaat in te spelen op bovengenoemde paradigmawisseling is het belangrijk om kennis te hebben van het samenhangende bodem- en watersysteem en de rol die het heeft bij de aanpak van maatschappelijke opgaven. Zo heeft de verdeling van watervoerende lagen in de ondergrond invloed op de eventuele mogelijkheden ten aanzien van bodemenergie en heeft kennis van bodemopbouw grote meerwaarde bij keuzes op het gebied van klimaatadaptieve strategieën.